Hinamatsuri

Witajcie po długiej (aż miesięcznej!) przerwie! Dzisiaj chciałbym wam przybliżyć kolejne ciekawe japońskie święto, które nie jest tak dobrze znane w Europie. Trzeciego marca odbywa się „Hinamatsuri”, lub inaczej „dzień lalek”, „dzień dziewczynek”. Pomimo że jest to święto, to podobnie jak Setsubun, ten dzień nie jest wolny od pracy. Jest to tłumaczony tym, że w zamian wolny jest dzień dziecka (obchodzony w Japonii piątego maja). Ma to pewien sens, jeśli przyjrzymy się historii obu świąt. Hinamatsuri jest świętem wyłącznie dla dziewczynek. Natomiast dawniej, dzień dziecka był nazywany „dniem chłopca”. Obecnie oba te święta są połączone w jedno, i w dzień dziecka świętują zarówno chłopcy jak i dziewczynki, jednak Hinamatsuri pozostało w swojej tradycyjnej formie.

Najbardziej rozpoznawalnym symbolem tego dnia są charakterystyczne wielo-stopniowe wystawki na których układane są lalki. To właśnie od nich wzięła się nazwa święta, gdyż „Hina” (雛, lub 雛人形 "lalka Hina") jest po prostu specjalnym rodzajem lalki. Co jest bardzo ważne, nie są to po prostu „jakieś” figurki. Każda ma określoną pozycję i wygląd! Co więcej, scena na której są układane ma maksymalnie siedem stopni - im jest ich więcej tym wyższy jest status rodziny. Jest to też spowodowane tym że figurki - w wersji tradycyjnej - są niezwykle drogie. Jedna może kosztować nawet 1500-2500 $ czyli około 6000-10000 zł!!! Oczywiście obecnie istnieją też inne rodzaje lalek, w dużo bardziej przystępnych cenach...
Cała kolekcja przedstawia cesarza, cesarzową oraz ich dwór (lub w innej wersji - młodą parę oraz ślub). Para cesarska zajmuje pierwszy, najwyższy i najważniejszy stopień. Na kolejnym znajdują się trzy dwórki (serwujące sake parze cesarskiej). Trzeci stopień zajmuje pięciu muzyków. Czwarty jest przeznaczony dla dwóch ministrów/ ochroniarzy cesarskich, przy czym jeden z nich jest przedstawiany jako osoba młoda, drugi jest starszy. Na piątym stopniu umieszcza się trzech pomocników/ochroniarzy. Natomiast stopień szósty i siódmy zajmują wyłącznie akcesoria, narzędzia i meble.

Wystawka z lalkami powinna zostać wystawiona na parę dni przed samym Hinamatsuri, i według tradycji, powinna zostać schowana dzień po. Jest to związane z wierzeniem iż dziewczynka, której lalki schowano późno - wyjdzie późno za mąż. Oczywiście obecnie zwyczaj ten coraz mniej jest kultywowany, i często zostawia się lalki na dłużej.

Oprócz lalek, są również inne symbole tego święta. Jednym z nich są kwiaty brzoskwini, co ma związek z tym że dawniej, święto to przypadało podczas kwitnienia tych właśnie drzew. Kolejną związaną ze świętem rzeczą są ciastka ryżowe mochi w kształcie prostokątów/rąbów.
Oczywiście, w zależności od rejonu Japonii istnieją pewne różnice związane z tym świętem dotyczące na przykład ustawienia lalek (cesarzowa po lewej lub po prawej stronie).

Myślę że to święto jest jednym z ciekawych przykładów tradycji japońskiej, który na pewno jest warto bliżej poznać.